Mata pod pralkę – czy to ma sens?

Maty antywibracyjne pod maszyny przemysłowe
Maty antywibracyjne pod maszyny przemysłowe
8 czerwca 2020
Wyciszanie biur- uzyskaj komfort akustyczny
Wyciszanie biur- uzyskaj komfort akustyczny
13 sierpnia 2020
Mata pod pralkę

Mata pod pralkę- czy warto ją kupić w markecie budowlanym?

Jakiś czas temu markety budowlane, a chwilę później także rtv&agd, wprowadziły w swojej ofercie produkt o nieco magicznych właściwościach, którym jest mata pod pralkę. Czy warto ją kupić? Postaram się odpowiedzieć na to pytanie.

Od ponad 10 lat profesjonalnie zajmuję się izolacją dźwięków i drgań w życiu codziennym. Rozwiązuję problemy poczynając od uciążliwego sąsiada za ścianą, przez drgające maszyny i całe budynki, tłumienie drgań od pojazdów szynowych, aż do problematycznych źródeł udarowych, np. pras i siłowni czy klubów fitness. W związku z tym znam wiele materiałów, ich sposobów stosowania i działania. Fenomen maty gumowej pod pralkę jako elementu pozwalającego zredukować drgania (a także hałas) jest tak niewiarygodny, iż myślałem na początku, że to jest tylko żart. Okazało się, że rzeczywiście był to żart, niestety z ludzi. Dlaczego? Poniżej przedstawiam najważniejsze kwestie w punktach.

 

1. Rozmiar ma znaczenie?

Nie ma sensu kupować całej maty pod pralkę. Wystarczą 4 podkładki pod nóżki. Reszta to nabijanie kasy producentowi. Słyszałem różne wytłumaczenia nieprzeszkolonych z tego produktu pracowników, np. „zatrzymuje hałas” (domyślam się, że chodzi o falę dźwiękową), albo „pralka nie skacze” (jest wprost odwrotnie, ale o tym później). Najbardziej trafnym wytłumaczeniem było „nie wiem”. Ja też nie wiem, ale nabijanie słupków sprzedaży wydaje się najbardziej logicznym powodem.

Ostatnimi czasy ktoś wziął ten argument pod uwagę i na allegro można już kupić podkładki pod pralkę, a dokładniej pod same nóżki. Przynajmniej ta kwestia została rozwiązana, choć duże markety chyba podpisały spore zamówienia na dotychczasowe maty, gdyż nadal – wbrew logice – twardo obstają przy tym rozwiązaniu.

 

2. Skuteczność działania

Dobór wibroizolacji nie jest skomplikowany, ale należy pamiętać o kilku etapach doboru, aby całość skutecznie działała. Inaczej efekt może być odwrotny do zamierzonego, np. pralka która „skakała” przed podłożeniem maty, po jej zainstalowaniu może skakać dużo bardziej (może wystąpić rezonans).

Etapy doboru wibroizolacji:

a) Ustalić częstotliwość źródła (pralki)

b) Sprawdzić nacisk od źródła (pralki)

c) Ustalić częstotliwość maty (wibroizolacji)

d) Porównać obie częstotliwości i sprawdzić skuteczność.

 

Ad. a) częstotliwość źródła (pralki)

Dzisiejsze pralki odwirowują pranie z prędkością 600-1600 obr/min. Czy można więcej? Można.

 Większa prędkość odwirowania = bardziej suche ubrania = krótsze schnięcie, mniej do dźwigania, itd. Dzisiejsza technologia pozwala wykonywać silniki elektryczne (takie jak w pralkach), które pracują z prędkością kilkudziesięciu tysięcy obrotów na minutę.  
 Czemu więc w pralkach maksymalna prędkość kończy się na około 1600 obr/min? Odpowiedź jest prosta: zwiększając prędkość wirowania powyżej tej wartości, z pralki zaczęlibyśmy najpierw wyciągać podarte ubrania, a zwiększając prędkość jeszcze bardziej, zamiast ubrań, wyciągnęlibyśmy strzępy materiału. Obecnie przyjęte prędkości są zatem balansem między możliwie suchym praniem, a praniem nieuszkodzonym.
 

Kwestia prędkości obrotowej jest istotna z punktu widzenia tłumienia drgań. Prędkości 600-1600 obr/min można łatwo przeliczyć (dzieląc przez 60) na częstotliwość drgań wzbudzających źródła (w naszym przypadku pralki). Wartości te w przybliżeniu wynoszą odpowiednio 10-26,7 Hz (oznaczmy je jako fpralki). Aby było prościej, przyjmijmy pralkę, która odwirowuje z prędkością 1000 obr/min, czyli fpralki = 16,7 Hz. Takie mamy źródło. Dodam jeszcze, że czym pralka ma niższą prędkość wirowania, tym ma mniejszą częstotliwość drgań i tym trudniej jest ją wytłumić. Znamy źródło, zatem czas dobrać wibroizolację.

Ad. b) nacisk od źródła (pralki)

Częstotliwość drgań maty jest zależna od nacisku nóżek pralki. Dlatego potrzebujemy obliczyć ten nacisk. Jest to nic innego jak stosunek masy pralki do powierzchni nóżek pralki (4 szt.). Dla uproszczenia załóżmy, że nacisk jest równomierny i stawiając pod każdą z nóżek wagę łazienkową, wszystkie wskażą tę samą wartość.

 

 Elementem tłumiącym drgania jest materiał znajdujący się bezpośrednio pod nóżkami pralki. Właśnie z tego powodu, pozostała część maty (poza tą pod nóżkami), z punktu widzenia tłumienia drgań, jest kompletnie niepotrzebna.
 

Przeciętna pralka waży 56,5 kg i ma 4 nóżki, każda o średnicy 4,5 cm. 

Pralka naciska nóżką na matę czy podłogę z naciskiem prawie 9 ton/m2. Wydaje się dużo, niestety dla takiej maty jest wręcz odwrotnie, ale o tym za chwilę.

 

Ad. c) częstotliwość maty (wibroizolacji)

Jak wspomniałem w powyższym punkcie, częstotliwość maty nie jest konkretną liczbą, ale jest zależna od nacisku. Jest więc funkcją (wykresem). Znając obliczony w poprzednim punkcie nacisk, z wykresu maty można odczytać jej częstotliwość. Tutaj pojawia się kolejny problem. Profesjonalne materiały do tłumienia drgań mają oczywiście wykonane takie badanie, i można tą wartość odczytać. Nie muszę dodawać że marketowe maty pod pralki takich danych nie udostępniają, gdyż prawdopodobnie nie były one nawet mierzone, tym bardziej nikt nie pomyślał że warto to sprawdzić.

Należy zapytać producenta/przedstawiciela producenta, czyli w naszym przypadku pracownika sklepu. Nie muszę tłumaczyć jakie odpowiedzi otrzymałem zadając to pytanie w marketach budowlanych. Idiotyczne odpowiedzi pominę, a dwie najlepsze przytoczę. Pierwsza to nawet nie była odpowiedź, a wpatrujący się we mnie wzrok pracownika bezsłownie pytającego mnie „w jakim języku Pan pyta?”. Jednak najbliżej prawdy był znów ten sam Pan z punktu 1, który odpowiedział to samo, tzn. „nie wiem”. Nie wiedział, bo producent maty nie udostępnia takich danych.

Ważna jest gęstość

Skorzystajmy tutaj jednak z mojego doświadczenia. Maty pod pralki wykonane są z granulatu gumowego SBR, sklejanego klejem poliuretanowym, najczęściej w procesie klejenia na gorąco. Takie materiały mamy w ofercie naszego działu Epufloor Akustyka i mniej więcej – mimo różnych producentów – dla danej gęstości maty, mają podobne właściwości (podobne wykresy). W opisach nieraz pojawia się nie SBR tylko EPDM, jest on nieco bardziej skuteczny, ale różnica nie jest kolosalna (ok. 15%). Technologia produkcji jest taka sama. Ważna jest gęstość. Możemy ją łatwo policzyć z danych producenta. Mata dostępna w największej sieci marketów budowlanych ma wymiary 60×60 cm, grubość 15 mm i ciężar 3,95 kg. Jej gęstość wynosi zatem: 

Gęstość 730 kg/m3 jest najczęściej stosowaną, gdyż jest najprostsza w produkcji. Można też spotkać maty wykonane w tej technologii w zakresie 450 – 1200 kg/m3, ale to właśnie 730’tka jest najbardziej rozpowszechnionym typem.

Powyżej przykładowy wykres (czerwona krzywa) częstotliwości maty w funkcji nacisku. Niebieską linią został zaznaczony nacisk generowany przez naszą pralkę (0,087 MPa), co odpowiada na osi przecięcia ok. 25 Hz (oznaczmy ją fmaty).

 

d) Porównanie obu częstotliwości i sprawdzenie skuteczności tłumienia

Aby wibroizolacja zaczęła pracować musi być spełniony poniższy warunek. Stosunek częstotliwości pralki do częstotliwości maty powinien być niższy od √2, czyli mniej więcej 1,41:

Biorąc pod uwagę wyliczoną w punkcie a) częstotliwość pralki fpralki = 16,6 Hz, oraz częstotliwość maty wyliczoną w punkcie d) fmaty = 25 Hz, otrzymujemy .

Niestety 0,664 nie jest większe bądź równe od 1,41, zatem nie dość, że nasza pralka nie będzie tłumiona przez matę, to dodatkowo będzie rezonować i podskakiwać na niej bardziej niż bez maty. O ile? Dokładnie o 78%, tzn. drgania wzmocnią się o 5 dB.

 

3. Co zrobić, aby mata pod pralkę zadziałała?

Dla wyjaśnienia: gdyby spełnić warunek z pierwszego wzoru w tym podpunkcie, tzn. gdyby stosunek tych częstotliwości wyniósł dokładnie pierwiastek z dwóch (ok. 1,41), wtedy mata dawałaby „nic”. Ani by nie wzmacniała, ani nie redukowała, czyli tak jakby maty nie było. Dopiero gdy współczynnik ten będzie większy od 1,41, zacznie występować tłumienie. Z naszych doświadczeń wynika, że odczuwalną różnicę można zauważyć gdy ten współczynnik osiągnie 2, a komfort zapewnia się gdy współczynnik osiągnie 3 lub więcej.

Jak to zrobić? Zwiększyć grubość maty pod nóżkami. W przypadku „marketowej maty” pod nóżkami musiałoby być :

5 warstw (7,5 cm) aby wystąpiło jakiekolwiek tłumienie rzędu 13%, t.j. ok 1,2 dB,

10 warstw (15 cm) aby wystąpiło minimalne warte rozważenia tłumienie rzędu 67% t.j. ok. 10 dB

22 warstwy (33 cm) aby wystąpiło komfortowe tłumienie rzędu 85%, t.j. ok. 17 dB.

Należy zatem dać bardzo dużo „marketowej maty” albo zmienić materiał zgłaszając się do specjalistów z naszej firmy, którzy zajmują się tego typu rozwiązaniami na co dzień.

Nie daj się nabrać

Podsumowując

– mata pod pralkę nie dość że nic nie daje, to jeszcze zwiększa problem,

– sprzedaż całej powierzchni, a nie podkładek pod stopy jest naciąganiem klienta,

– aby mata zapewniała jakikolwiek poziom tłumienia, należałoby postawić ją na 15 cm stosie podkładek,

– aby mata zapewniała komfortowy poziom, należałoby podnieść ją o 33 cm!

         W internecie jest wiele filmów porównawczych przed i po instalacji maty. Niestety oprócz materiałów marketingowych, wszystkie potwierdzają ww. zasadę.

Jeśli chcesz skutecznie wyciszyć pralkę, zadzwoń do nas. Pomożemy dobrać prawidłowe i co najważniejsze – działające rozwiązanie

 

Komentarze są wyłączone.